ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ, ιερή πόλη ελευθερίας. www.ial.gr

του Γεράσιμου Π.Καζάνα Φιλόσοφου, Ποιητή,Οικονομολόγου Ο Ιάκωβος Μάγερ, εκδότης των «Ελληνικών Χρονικών» του Μεσολογγίου, έγράψε μεταξύ άλλων, εκφράζοντας τα ιδεώδη των Ελεύθερων Πολιορκημένων : «Εξ ονόματος όλων των ανδρείων μας σας αναγγέλλω την ενώπιον του Θεού μεθ’ όρκου ληφθείσαν απόφασιν να υπερασπίσωμεν σπιθαμήν προς σπιθαμήν το έδαφος του Μεσολογγίου και να συνταφιασθώμεν υπό τα ερείπια της πόλεως παρά να ακούσωμεν πρότασίν τινα περί παραδόσεως. Ζώμεν τας τελευταίας μας στιγμάς. Η ιστορία θέλει μας δικαιώσει και οι μεταγενέστεροι θα θρηνήσουν την συμφοράν μας. Εμέ καθιστά υπερήφανον η σκέψις ότι το αίμα ενός Ελβετού, ενός απογόνου του Γουλιέλμου Τέλλου, μέλλει να συμμιχθεί με το αίμα των ηρώων της Ελλάδος». Η ιστορία τους δικαίωσε. Και γι’αυτό ερχόμαστε ευλαβείς προσκυνητές με συγκίνηση στο Μεσολόγγι, τον υποβλητικό ιερό τόπο της ελευθερίας. Αν ανατρέξομε στην αχλύ του μύθου, στην περιοχή του Μεσολογγίου βρίσκομε δύο σημαντικές πόλεις, την Πλευρώνα και την Καλυδώνα, ονόματα των δύο γυιών του Αιτωλού, που πάντοτε συμμετείχαν στις πανελλήνιες εκστρατείες. Στην Αργοναυτική εκστρατεία των μυθικών ηρώων της Ελλάδας συμμετείχε ο «ταχύς Καλυδώνιος Μελέαγρος», «ο Πλευρώνιος Αγκαίος, που γνώριζε τις ουράνιες πορείες των άστρων και τους κύκλους των πλανητών. Γιατί αναζητούσε να μάθει τα παρόντα και τα μέλλοντα των ανθρώπων». Και επίσης ο Ίφικλος από την Ατρακηΐδα λίμνη. Ο Αγκαίος ανέλαβε την διακυβέρνηση της Αργούς μετά το θάνατο του κυβερνήτη του σκάφους Τιφέα, γιατί έλεγαν όλοι οι αργοναύτες πως ήταν ο πιο έμπειρος και γνώστης της ναυτικής τέχνης. Αυτό σημαίνει πως η Πλευρώνα ήταν σημαντικό την εποχή εκείνη ναυτικό κέντρο με την μελέτη της αστρονομίας για την πλοήγηση των πλοίων, αλλά και με την αστρολογία για την πρόβλεψη των παρόντων και των μελλόντων, την οποία σήμερα υποκαθιστά απόλυτα η επιστήμη. Επίσης είναι γνωστός ο μύθος του Καλυδώνιου κάπρου, που προσέλαβε πάλι πανελλήνιο χαρακτήρα με την συγκέντρωση όλων των μυθικών ηρώων της Ελλάδας για την εξόντωσή του. Στην πανελλήνια και αυτή εκστρατεία της Τροίας ο βασιλιάς των Αιτωλών Θόας, (Πλευρώνας, Ωλένου, Πυλήνης, Χαλκίδας και Καλυδώνας), συμμετείχε με σαράντα πλοία (Όμηρος Ιλιάδα Β 634). Όμως ο Αχελώος που «πολλαχού το ρεύμα μεταβέβληκεν» κατά τον Αριστοτέλη (Μετεωρολογικά, 352 και 352,6) και κατά τον Θουκυδίδη (Β’ 102 Ιστορία) «μέγας ων ποταμός προσχοί αεί» και που με τις προσχώσεις του και τη μεταβολή προς τα δυτικά της κοίτης του κατέστησε την Πλευρώνα ηπειρωτική, οπότε έπαυσε αυτή να είναι ναυτιλιακό κέντρο. Και κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο απλή αναφορά γίνεται πλέον από τον Θουκυδίδη της Πλευρώνας και της Καλυδώνας, όταν οι εμπόλεμοι Αθηναίοι και Σπαρτιάτες επιζητούσαν με τις εκστρατείες τους ζώνες επιρροής στην Αιτωλία και Ακαρνανία, (Ιστορία Γ. 102). Στη σταδιακή συγκρότηση του Κοινού των Αιτωλών γίνεται αναφορά στις δύο πόλεις με περισσότερη έμφαση στην Καλυδώνα. Το Κοινό των Αιτωλών ακολουθεί αντιμακεδονική πολιτική και συμμαχεί με τους Ρωμαίους, παρ’ ότι ο μεγαλύτερος Έλληνας πολιτικός εκείνης της εποχής, Λυκίσκος ο Ακαρνάν, προσπάθησε να αποτρέψει με ένα μνημειώδη πολιτικό λόγο, διατυπώνοντας χρυσούν κανόνα της πολιτικής επιστήμης επιλογής της εξωτερικής πολιτικής των συμμαχιών εκείνων, που εξασφαλίζουν την ανεξαρτησία ενός Κράτους, [ Πολύβιου Ιστορία Θ’,32 ]. Η υποδούλωση στους Ρωμαίους της Ελλάδας, όμως, για πάνω από χίλια χρόνια είχε άμεσες συνέπειες και για τους Αιτωλούς. Οι Ρωμαίοι διέλυσαν το Κοινό των Αιτωλών και πολλούς Αιτωλούς μεταξύ των οποίων και Πλευρώνιους και Καλυδώνιους τους μετέφεραν προς εποικισμό της Νικόπολης στην περιοχή της Πρέβεζας, την οποίαν έκτισε ο Οκτάβιος σε ανάμνηση της νικηφόρας ναυμαχίας στο Άκτιο εναντίον του Αντωνίου και της Κλεοπάτρας. Οι Ρωμαίοι, επίσης ,λεηλάτησαν τους καλλιτεχνικούς θησαυρούς των Αιτωλών, καθώς και όλης της Ελλάδας. Η Πλευρώνα και η Καλυδώνα από τότε εξαφανίσθηκαν από την ιστορία. Έτσι ενταφιάσθηκε ο κλασικός ελληνικός πολιτισμός σε βάρος της εξέλιξης της ανθρωπότητας και αναβίωσε πολλούς αιώνες αργότερα με την Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό κατά τον 16ο αιώνα, όταν οι Ευρωπαίοι γνώρισαν τον κλασικό ελληνικό πολιτισμό. Μετά από αιώνες πρώτοι οικιστές της λιμνοθάλασσας υπήρξαν Έλληνες ψαράδες. Και ακολούθησαν αργότερα Δαλματοί πειρατές και ψαράδες, όπου ο οικισμός αυτός πάνω σε τρεις νησίδες ονομάσθηκε Μεσολόγγι, ελληνολατινικής ετυμολογίας, στο μέσο – λιμνών (laghi). Σταδιακά με την αλιεία και τη ναυτιλία εξελίχθηκε σε σημαντικό ναυτικό και πνευματικό κέντρο με την Παλαμαϊκή Σχολή. Το 1700 από τους Ενετούς περιήλθε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Και με την επανάσταση του Ορλώφ το 1770 εναντίον των Τούρκων στο Μεσολόγγι καταρτίσθηκε προσωρινή κυβέρνηση υπό τον δάσκαλο του Γένους Παναγιώτη Παλαμά και τους ιατροφιλοσόφους Ανδρέα Καλογερά και Αναστάσιο Γουλιμή. Το άδοξο, όμως, τέλος της ορλωφικής επανάστασης επέφερε και την ολοσχερή καταστροφή του μεσολογγίτικου ναυτικού και τη διασπορά των κατοίκων στα Επτάνησα. Μετά την Συνθήκη του Κιουτσούκ – Καϊναρτζή το 1774 οι Μεσολογγίτες επέστρεψαν στην πατρίδα τους και κατασκεύασαν νέες κατοικίες και ναυπήγησαν εξήντα νέα πλοία. Άρχισε τότε μια νέα περίοδος ναυτικής και πνευματικής άνθησης για το Μεσολόγγι. Και το Μεσολόγγι επαναστάτησε στις 20 Μαΐου 1821, όπου και έμελλε να παίξει αποφασιστικό ρόλο μεγαλείου και δόξας για πέντε χρόνια,1821-1826,στη δημιουργία του Νεοελληνικού Κράτους. Σκοπός μου δεν είναι η αναλυτική αναφορά των ιστορικών γεγονότων του Μεσολογγίου κατά την επανάσταση του ’21, αλλά να επισημάνω εκείνα τα ιστορικά γεγονότα, που κατέστησαν το Μεσολόγγι σύμβολο ελευθερίας του Νεοελληνισμού : Πρώτο ιστορικό γεγονός είναι το ναυτικό και το πνευματικό επίπεδο του Μεσολογγίου, που μαζί με τη ρηχή λιμνοθάλασσα, μια φυσική οχυρωματική θέση, αποτελούσαν τις βασικές προϋποθέσεις ενός επαναστατικού ορμητηρίου της Επανάστασης του ’21. Δεύτερο ιστορικό γεγονός υπήρξε η έλευση επώνυμων προσώπων, όπως του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, του Λόρδου Βύρωνα, του Μάρκου Μπότσαρη και τόσων άλλων ονομαστών οπλαρχηγών. Τρίτο ιστορικό γεγονός είναι πως επί πέντε χρόνια, 1821-1826, με αυτοθυσία απέκρουσαν αποτελεσματικά τις επιθέσεις των Τούρκων. Τέταρτο ιστορικό γεγονός είναι πως απέρριψαν δελεαστικές προτάσεις των Τούρκων παράδοσης της πόλης. Και θα αναφερθώ στην τελευταία δελεαστική πρόταση, ένα μήνα πριν, στις 13 Μαρτίου, από την Έξοδο θυσίας προς την Ελευθερία των Ελεύθερων Πολιορκημένων. Μια πρόταση τόσο δελεαστική, που αποδεικνύει τη μεγάλη σημασία, που απέδιδαν η Τούρκοι στην άλωση του Μεσολογγίου. Η πρόταση ήταν: «Θα αφήνονταν ελεύθεροι οι πολιορκημένοι με τα όπλα και τα υπάρχοντά τους. Θα καταβάλλονταν οι καθυστερημένοι μισθοί της φρουράς και ένα εκατομμύριο γρόσα ως αμοιβή, αν παραδίδανε την πόλη». Και ο στρατηγός Θανάσης Ραζηκότσικας υπερήφανα γραπτά τους απάντησε πως: «Τα κλειδιά του Μεσολογγίου είναι εις τις μπούκιες των κανονιών κρεμασμένα». Πέμπτο ιστορικό γεγονός είναι πως τον Εθνικό μας Ύμνο, τον « Ύμνο εις την Ελευθερίαν », εμπνεύσθηκε ο Διονύσιος Σολωμός, ακούγοντας τους κανονιοβολισμούς του Μεσολογγίου. Έκτο ιστορικό γεγονός είναι εκείνο, που καταγράφει ο Ιάκωβος Μάγερ, πως: «με όλας τας στερήσεις ταύτας είναι αξιοθαύματον θέαμα να βλέπη κανείς το θάρρος και το υψηλό φρόνημα της φρουράς μας». Έβδομο ιστορικό γεγονός είναι η αγωνιστικότητα μέχρις εσχάτων κατά την Έξοδο και οι δύο ανατινάξεις του Χρήστου Καψάλη και του Ρωγών Ιωσήφ, όπου θανατώθηκαν τραυματίες, ασθενείς, γέροντες και γυναικόπαιδα. Όγδοο ιστορικό γεγονός είναι η εξέγερση της κοινής γνώμης της Ευρώπης. Οι φοιτητές στο Παρίσι οργάνωσαν μεγάλη διαδήλωση, όταν έφθασε η είδηση της μεγάλης σφαγής κατά την ηρωϊκή Έξοδο, που αποφάσισε η πολιτικοστρατιωτική Ηγεσία των Ελεύθερων Πολιορκημένων. Ο Πάλμερστον στη Βουλή των Κοινοτήτων της Αγγλίας και ο Σατωμπριάν στη Γαλλική Βουλή μίλησαν με ένθερμους λόγους για την εποποιϊα του Μεσολογγίου. Ο Ελβετός Εϋνάρδος κατέθεσε χρήματα υπέρ του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων, καθώς και ο Γερμανός Θείρσιος παρακίνησε τον γερμανικό Λαό να βοηθήσει. Συγγραφείς και καλλιτέχνες αποθανάτισαν με το έργο τους την Έξοδο θυσίας προς την Ελευθερία, που είχε ως τελικό θετικό αποτέλεσμα για την επανάσταση του ’21 τη ναυμαχία του Ναυαρίνου. Ένατο ιστορικό γεγονός είναι η απάντηση του αρχιτέκτονα της Ιερής Συμμαχίας αυστριακού Υπουργού Εξωτερικών Μέττερνιχ στην έκκληση της Πύλης για βοήθεια: «Δυστυχώς δεν μπορούμε, μεσολάβησε το Μεσολόγγι». Και του Οθωμανού Πασά πως: «Δεν πολεμάμε πλέον τους Έλληνες, αλλά ολόκληρη την Ευρώπη».Και Δέκατο ιστορικό γεγονός είναι ο αριστουργηματικός και ταυτόχρονα συμβολικός πίνακας του Ντελακρουά: «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου», ως σύμβολο ελευθερίας του Νεοελληνισμού το Μεσολόγγι. Ο ιστορικός καταγράφει τα γεγονότα και κατόπιν, αν είναι οξυδερκής, τα αξιολογεί. Οι ιστορικοί της ιστορίας της Έκτης τάξης του Δημοτικού αξιολόγησαν την ιστορία του Μεσολογγίου, χωρίς να καταγράψουν τα γεγονότα. Παραθέτουμε άνευ σχολίου το κείμενο της Έκτης τάξης Δημοτικού: «Η θέση των κατοίκων του Μεσολογγίου δυσκολεύει ακόμη περισσότερο. Χωρίς τροφή και πολεμοφόδια αναγκάζονται σε ηρωϊκή Έξοδο τον Απρίλιο του 1826». Η Ελληνική Πολιτεία στο σύνολό της έχει διαφορετική αντίληψη για τα ιστορικά γεγονότα. Θεωρεί πως κατά την Επανάσταση του ’21: η ύψωση της σημαίας της επανάστασης στην Αγία Λαύρα και στην Καλαμάτα, η μάχη της Αλαμάνας, η μάχη της Γραβιάς, η κατάληψη της Τριπολιτσάς, η μάχη των Δερβενακίων, η μάχη του Καρπενησίου, η ναυμαχία στον κόλπο του Γέροντα, η καταστροφή της Χίου, των Ψαρών και της Κάσου, η μάχη στη Σφακτηρία και στους Μύλους, η μάχη στην Αράχοβα, η μάχη στο Μανιάκι, η μάχη στο Φάληρο, η πολιορκία και η παράδοση της Ακρόπολης αποτελούν σημαντικά ιστορικά γεγονότα για την απελευθέρωση της Ελλάδας. Όμως η ιστορική περίπτωση του Μεσολογγίου είναι μοναδική, συγκεντρώνει όλα εκείνα τα απαραίτητα στοιχεία για να την αναδείξουν του σύμβολο της ελευθερίας του Νεοελληνισμού. Και γι’ αυτό η Ελληνική Πολιτεία με τον Α.Ν. 645/1937 αναγνώρισε το Μεσολόγγι ως τη μόνη Ιερή Πόλη της Ελλάδας και το Π.Δ. 108/2006(ΦΕΚ Α 107) άρθρο 1 παρ. 1 και άρθρο 2 παρ. 9 για την οργάνωση και λειτουργία της Διεθνούς Ακαδημίας Ελευθερίας ολοκλήρωσε την ιστορική αναγνώριση, ως την Ιερή Πόλη Ελευθερίας Μεσολογγίου. Και στην αρχαιότητα στους Περσικούς Πολέμους υπήρξαν ιστορικά γεγονότα: ο Μαραθώνας, οι Θερμοπύλες, η Σαλαμίνα και οι Πλαταιές. Και, όμως, οι Έλληνες με διακήρυξη του αρχιστρατήγου των Ελλήνων Σπαρτιάτη Παυσανία τις Πλαταιές ανακήρυξαν «ασύλους και ιερές» και κάθε πέντε χρόνια με αθλητικούς αγώνες να εορτάζονται τα Ελευθέρια, θεωρώντας τις Πλαταιές σύμβολο ελευθερίας των Ελλήνων. Γιατί στις Πλαταιές υπήρξε το τελικό κτύπημα εναντίον της εισβολής των Περσών στην Ελλάδα και όπου οι Πλαταιείς παραχώρησαν τη χώρα τους για την ελευθερία της Ελλάδας. {Πλουτάρχου, Αριστείδης 19}. Πολλά αποφθέγματα διατυπώθηκαν από τους Έλληνες περί ελευθερίας,απόδειξη της ύψιστης αξίας, που απέδιδαν σε αυτήν.Ο Αλκιδάμας: «Ελεύθερους αφήκε πάντας Θεός, ουδένα δούλον η φύσις πεποίηκε». Ο Περικλής: «Εύδαιμον το ελεύθερον, το δ΄ελεύθερον το εύψυχον» .Ο Αριστοτέλης: «Υπόθεσις μεν ουν της δημοκρατικής πολιτείας, ελευθερία».Ο Επίκουρος: «Της αυταρκείας μέγιστος καρπός, ελευθερία». Και ο δάσκαλος του Γένους Αδαμάντιος Κοραής μας άφησε την ακόλουθη υποθήκη, που η Διεθνής Ακαδημία Ελευθερίας υλοποιεί: «Αν και όλαι αι παραδιδόμεναι εις τας Ακαδημίας της φωτισμένης Ευρώπης επιστήμαι πρέπει να εισαχθώσιν εις τα σχολεία μας, η χρησιμοτέρα,αναγκαιοτέρα και προτέρα των άλλων είναι η επιστήμη της Ελευθερίας. επειδή χωρίς αυτήν ουδεμίαν αρετήν ημπορεί να ενεργήση ο άνθρωπος». Η Διεθνής Ακαδημία Ελευθερίας αλλάζει σελίδα για το Μεσολόγγι, την Ελλάδα και την Ανθρωπότητα, γιατί είναι το μόνο πνευματικό ίδρυμα στον κόσμο περί Ελευθερίας από την άποψη, τόσο του περιεχομένου, όσο και του εύρους των δραστηριοτήτων. Η Ελευθερία δεν περιορίζεται μόνο στην εθνική ανεξαρτησία, που αποτελεί το υπόβαθρο του πολιτισμού κάθε Κράτους, αλλά εκτείνεται στην ελευθερία του πνεύματος, που διαμορφώνει τις υψηλές βαθμίδες εξελικτικής πορείας της ανθρωπότητας. Η ελευθερία του πνεύματος για να λειτουργήσει η διαλεκτική ελευθερία του γίγνεσθαι του Ηράκλειτου: «Δεν αντιλαμβάνονται πως το αντιτιθέμενο με τον εαυτό του συγκλίνει, παλίντονη αρμονία, όπως του τόξου και της λύρας». («Ου ξυνιάσιν όκως διαφερόμενον εαυτώ ξυμφέρεται. παλίντονος αρμονίη όκωσπερ τόξου και λύρης»).Ακόμη πως: «εκ πάντων το έν και εξ ενός τα πάντα». Και τη διαλεκτική ελευθερία του σκέπτεσθαι του Αριστοτέλη: «Η μεν γαρ δ’ επαγωγής, η δε συλλογισμώ… η μεν γαρ επιστήμη έξις αποδεικτική» και «σοφία πάντων και θαυμαστών επιστήμη». Τα διεθνή συνέδρια της Διεθνούς Ακαδημίας Ελευθερίας θα είναι τα μοναδικά στο κόσμο, που θα διερευνάται το φαινόμενο της ελευθερίας στο Σύμπαν και στον Άνθρωπο με τη Φιλοσοφία, την Ιστορία, τις Επιστήμες, τα Γράμματα και τις Τέχνες. Ο διάσημος κάτοχος του Νόμπελ αείμνηστος καθηγητής Πριγκοζίν θα διατυπώσει την άποψη πως: «Η δημιουργία του κόσμου δεν είναι παρά η δημιουργία της ίδιας της Ελευθερίας. Της ωραίας και αδάμαστης Ελευθερίας, που κρύβει όλες τις πιθανές αλλαγές και εξελίξεις».Και η Διεθνής Ακαδημία Ελευθερίας δεν θα είναι ένα γνωμοδοτικό όργανο περί ελευθερίας, αλλά ένα παγκόσμιο βήμα ελεύθερης διατύπωσης της γνώμης, ώστε να προσεγγίζεται η αλήθεια, όσο ο ανθρώπινος νους μπορεί να συλλάβει. Ιδιαίτερα θα υπάρξει έρευνα της βιολογίας, που συνδέεται άμεσα με τη βιοηθική και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ακόμα και των άλλων επιστημών, που συνδέονται με τις ατομικές και κοινωνικές ελευθερίες. Θα δίνει βραβεία ελευθερίας μοναδικά στον κόσμο στο επίπεδο των Νόμπελ σε κορυφαίες προσωπικότητες. Και θα ιδρύσει μοναδικό στον κόσμο Διεθνές Μουσείο Ελευθερίας των Λαών, όπου κάθε πολίτης, όταν έρχεται στην Ελλάδα θα αισθάνεται την ανάγκη να έρθει για να δει τους ιστορικούς αγώνες ελευθερίας της δικής του πατρίδας, καθώς και να προσκυνήσει τον ιερό τόπο ελευθερίας Μεσολογγίου, που θα το καταστήσει παγκόσμιο σύμβολο Ελευθερίας η Διεθνής Ακαδημία Ελευθερίας με το έργο της. Για το μουσειακό υλικό που αναφέρεται στην Ελλάδα δημιουργούνται δύο τμήματα ,από τα οποία το ένα αναφέρεται στην ιστορία των Ελλήνων και το άλλο στην ιστορία της ιερής πόλης ελευθερίας του Μεσολογγίου. Θα οργανώσει μοναδικές διεθνείς πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις τα Ελευθερία, όπου θα δίνεται η ευκαιρία σε κορυφαίους καλλιτέχνες και αθλητές να συμμετέχουν σε αυτές. Θα δημιουργήσει πανεπιστημιακές Σχολές διεθνών προδιαγραφών. Και τα μέλη της Διεθνούς Ακαδημίας Ελευθερίας θα είναι διεθνείς προσωπικότητες. Όλες αυτές οι δραστηριότητες, που περιλαμβάνονται στο Προεδρικό Διάταγμα της Διεθνούς Ακαδημίας Ελευθερίας, είναι ικανές να συγκεντρώσουν τουλάχιστον ένα ελάχιστο ποσοστό επισκεπτών στο Μεσολόγγι ετησίως της τάξης του 5% των 15 εκατομμυρίων τουριστών, που έρχονται στην Ελλάδα, δηλαδή περίπου 750.000, αν συνυπολογίσομε και το πολιτιστικό τρίγωνο Δελφοί – Μεσολόγγι - Ολυμπία, που δημιουργεί πλέον η γέφυρα Χαριλάου Τρικούπη. Έτσι θα δικαιωθεί και ο πρώτος Πρωθυπουργός της ελεύθερης Ελλάδας και ιστορικός μεσολογγίτης Σπυρίδων Τρικούπης, που τόνισε πως το: «Μεσολόγγι δεν ανήκει εις σας Έλληνες μόνον, το υιοθέτησεν όλος ο παλαιός και ο νέος κόσμος». Καλούμαστε όλοι μας να συμβάλομε στο έργο της Διεθνούς Ακαδημίας Ελευθερίας μέσα στα πλαίσια της πρότασης Νόμου των 210 Βουλευτών όλων των Κομμάτων, του ιδρυτικού Νόμου 3113/2003,που ψηφίσθηκε ομόφωνα από τη Βουλή, του Προεδρικού Διατάγματος 108/2006 και του Εσωτερικού Κανονισμού. Τα πάντα βρίσκονται στα χέρια μας και θα πετύχομε.